BITCOIN LÀ GÌ?

Bitcoin là gì? Kiến thức cần biết về đồng tiền ảo BTC [2020]

Khi tìm kiếm trên google với từ khóa “Bitcoin” và “Bitcoin là gì”, “BTC là gì” có tới 245 triệu kết quả liên quan đến nó.

Điều này cho thấy được lượng thông tin rất lớn về chủ đề này trên mạng internet.Bitcoin (BTC) là gì?

Tiền điện tử bitcoin, Bitcoin có phải là tiền không và dùng để làm gì? Có nên đầu tư vào bitcoin hay không?

Tên…………………………………….Bitcoin

Biểu tượng…………………………. ₿

Ký hiệu………………………………  BTC, XBT

Tác giả……………………………… Satoshi Nakamoto

Ngày ra đời…………………………. 03/01/2009

Tổng nguồn cung tối đa ……….. 21.000.000 BTC

Tên miền chính thức……………. https://bitcoin.org/

Diễn đàn thảo luận………………..Bitcointalk

Source code……………………..   https://github.com/bitcoin/

White Paper ……………………    https://bitcoin.org/bitcoin.pdf

Bitcoin là gì?

Bitcoin (ký hiệu là BTC, XBT hay ₿) được cha đẻ của nó gọi là “A Peer-to-Peer Electronic Cash System”. Tức là hệ thống tiền điện tử ngang hàng.

Nó một loại tiền mã hóa, hay còn gọi tên khác là tiền tệ kỹ thuật số (tiền điện tử, tiền ảo, tiền số) phân cấp.

Được phát hành vào năm 2009 dưới dạng một phần mềm mã nguồn mở, và nó được tạo ra bởi một người có tên là Satoshi Nakamoto.

BTC được trao đổi trực tiếp trên mạng internet mà không thông qua một tổ chức tài chính trung gian nào

Cách thức hoạt động của bitcoin khác hoàn toàn so với các loại tiền tệ bình thường, không có bất cứ cá nhân, tổ chức nào quản lý các giao dịch BTC.

Đồng tiền bitcoin được sử dụng rộng rãi trong thương mại điện tử, là loại tiền tệ được mã hóa đầu tiên và điển hình nhất.

Chi phí thanh toán, giao dịch của đồng tiền này rẻ hơn rất nhiều so với các loại tiền khác nên nó được các công ty, doanh nghiệp ưa thích và lựa chọn.

Tính đến tháng 6 năm 2016, lượng tiền cơ sở của Bitcoin được định giá khoảng 12 tỷ đô la Mỹ, một con số khổng lồ, trở thành đồng tiền có giá trị lớn nhất.

Còn không bạn chỉ cần hiểu bitcoin là một đồng tiền điện tử, có giá trị thật, có thể mua bán trao đổi mà không có bất cứ đơn vị nào kiểm soát được bạn.

BTC khác gì với tiền thông thường?

Trước khi nói giữa chúng có những điểm khác nhau gì, ta nói về điểm chung trước. Điểm chung giữa 2 loại tiền này là có thể thanh toán và chuyển giữa các bên. Chỉ đơn giản vậy thôi đó!

Bitcoin ra đời như thế nào?

Vào năm 2008 cuộc khủng hoảng tài chính thế giới diễn ra do bong bóng bất động sản Mỹ. Kéo theo là Lehman Brothers – ngân hàng đầu tư lớn thứ 4 của Hoa Kỳ tuyên bố phá sản với khoản nợ 619 tỷ USD. Nền kinh tế Hoa Kỳ và thế giới chao đảo. Hàng loạt các hệ luỵ như thất nghiệp, doanh nghiệp phá sản,…

Sự hoài nghi về hệ thống ngân hàng truyền thống dấy lên từ đây. Vào thời điểm ấy, tên miền bitcoin.org được đăng ký vào 18/08/2008.Ngày 31 tháng 10 năm 2008, Whitepaper của Bitcoin được phát hành bởi Satoshi Nakamoto.

Ngày 3 tháng 1 năm 2009 Genesis Block – khối đầu tiên trên Blockchain của Bitcoin ra đời. Lần đầu tiên đồng tiền không chịu sự kiểm soát của chỉnh phủ hay ngân hàng trung ương ra đời.

Ai là người tạo ra bitcoin?

Bitcoin được tạo ra bởi một cá nhân (hoặc tổ chức nào đó) nhưng không muốn tiết lộ danh tính nên đã lấy tên là Satoshi Nakamoto.

Nghe đến cái tên sẽ là chúng ta liên tưởng đây là một người Nhật Bản. Nhưng nhiều người cho rằng đây không phải là cá nhân đến từ Nhật mà chính là Elon Musk (người sáng lập SpaceX, đồng sáng lập PayPal và Tesla Motors)

Nhưng hầu hết những người mà cộng đồng cho là Satoshi đều bị phủ nhận. Chỉ duy nhất Craig Wright – nhà khoa học và doanh nhân đến từ Úc nhận mình chính là Satoshi Nakamoto.

Vì tự nhận mình là người tạo ra Bitcoin nhưng không chứng minh được nên C.W được cộng đồng đặt cái tên “Faketoshi“.

Đến ngày nay danh tính của Satoshi Nakamoto cũng chỉ là một dấu hỏi lớn.

Bitcoin hoạt động như thế nào?

Bitcoin hoạt động dựa vào công nghệ Blockchain. Công nghệ này giúp bạn giao dịch mà không phải thông qua một bên thứ 3 nào.

Blockchain cung cấp một cuốn sổ cái. Tại đây chứa toàn bộ các giao dịch trên mạng lưới.Khi bạn thực hiện một giao dịch, đầu tiên nó sẽ được xác thực bởi Miner (thợ đào). Thợ đào ở đây thực chất là một máy tính.

Máy tính này sẽ thực hiện việc xác minh cho các giao dịch. Đổi lại họ sẽ được phần thường là BTC. Tiếp đó, nếu không có bất kỳ sự gian lận nào thì giao dịch của bạn sẽ được thêm vào cuốn sổ cái này. Đồng nghĩa với việc chuyển tiền của bạn thành công.

Ví dụ:

Bạn có người thân của bạn bên Anh. Nếu họ muốn gửi tiền cho bạn thì sẽ phải ra ngân hàng hoặc chuyển qua thẻ VISA cho bạn hay 1 cổng thanh toán online nào đó.

Nói chung đều phải qua một bên trung gian và mất phí. Phải mất vài giờ thậm chí vài ngày số tiền mới được chuyển qua cho bạn.

Lúc tiền đã qua thì bạn phải ra ngân hàng ngồi chờ các thủ tục rút hoặc ra cây ATM rút. Quá trình này tốn nhiều thời gian, công sức và tiền phí.

Hơn nữa, bạn và người thân đang chọn hình thức tin tưởng vào ngân hàng. Điều gì sẽ xảy ra nếu ngân hàng bị tấn công bởi tin tặc? Hoặc có một cá nhân nào đó trong ngân hàng sử đổi giao dịch của bạn?

Nhưng nếu người thân của bạn sử dụng Bitcoin thì lại khác. Họ vẫn có thể gửi tiền cho bạn mà không phải thông qua một bên trung gian nào cả.

Chỉ cần có kết nối internet, chỉ mất 5 – 10 phút. Họ có thể gửi BTC cho bạn từ một nơi nào đó trên thế giới. Và đương nhiên ở Việt Nam bạn cũng sẽ nhận được Bitcoin. Phí chuyển tiền gần như = 0

Việc bán nó dễ dàng như vàng hay dollar với tỉ giá hiện tại trên các sàn giao dịch.

BTC là tiền tệ vậy nó có lạm phát không?

Đây là một loại tiền tệ nhưng đồng BTC có một cơ chế hoàn toàn khác so với tiền pháp định hiện hành.Tiền pháp định có thể in nhưng đồng tiền này chỉ giới hạn 21.000.000 BTC.

Hơn nữa  Satoshi khi tạo ra Bitcoin còn có cơ chế giảm làm phát gọi là Bitcoin Halving.

Cứ sau 210,000 block khoảng 4 năm sự kiện Halving sẽ diễn ra. Phần thưởng khối (block reward) của các thợ sẽ giảm đi phân nữa.

Điều này có nghĩa nguồn cung sẽ giảm sau mỗi 4 năm. Vì vậy % lạm phát cũng giảm dần theo thời gian.Tỉ lệ giảm phát của đồng tiền ảo này hiện tại là ~3.7% theo Woobull.

Dự tính đến năm 2140 (Halving thứ 64) sẽ không còn BTC để khai thác nữa. Có nghĩa % lạm phát sẽ bằng 0%.

Ưu điểm của tiền điện tử BTC

• Thuận tiện trong giao dịch

Nếu như với các ngân hàng hay dịch vụ thanh toán online (trung gian giao dịch) thường sẽ có một giới hạn về chuyển và nhận tiền trong ngày cũng như thời gian.

Nhưng với bitcoin thì hoàn toàn không có. Bạn có thể gửi tùy ý với số lượng không giới hạn, ở bất cứ nơi đâu trên thế giới vào bất cứ thời gian nào cho người thân, bạn bè mà không có ai quản lý được số tiền bạn gửi.

• Bitcoin không thể làm giả

Một ưu điểm tiếp theo của bitcoin chính là không làm giả được, bởi bitcoin không tồn tại dưới dạng vật chất như những loại tiền khác.Hơn nữa việc kiểm định bitcoin cũng không tốn chi phí nào trong khi vàng là rất cao.

• Bảo mật cao và rất an toàn

Mọi thông tin giao dịch bitcoin đều được hiển thị trên internet nhưng danh tính người giao dịch không xuất hiện nên tính bảo mật thông tin rất cao.Tính tới thời điểm hiện tại thì giao thức bitcoin vẫn chưa hề có một lỗ hổng bảo mật nào để làm mất bitcoin của người dùng.

• Chi phí giao dịch cực thấp

Do không có bên trung gian nào quản lý việc giao dịch bitcoin nên chi phí = 0. Bạn chỉ mất phí xử lý giao dịch trên các hệ thống nhưng nó là rất thấp.

Một giao dịch chuyển 49552 BTC ( ~480 triệu USD) chuyển đi chỉ mất khoảng 0.18 USD. Một giao dịch hàng trăm triệu USD mà mất phí chưa tới 5.000 VND nữa.Bạn đã có thể hình dung nó thấp cỡ nào rồi chưa?

• Bảo vệ môi trường

Đồng tiền bitcoin không phải sử dụng hóa chất in ấn hay khai tác để tạo ra nó nên rất an toàn với môi trường.Hệ thống máy tính xử lý giao dịch Bitcoin tiêu tốn ít điện năng hơn nhiều so với hệ thống tài chính hiện tại.

• Tiềm năng phát triển thương mại điện tử

Hiện nay đã có rất nhiều doanh nghiệp, công ty, cửa hàng, cho phép sử dụng bitcoin để thanh toán hóa đơn. Mọi giao dịch bitcoin không thể hoàn trả hay đảo ngược lại, nên mọi tình trạng gian lận đều vô ích với bitcoin.

Nhược điểm của BTC

• Số lượng người dùng chưa nhiều:

Bitcoin chủ yếu được sử dụng ở những nước phát triển như Mỹ, Trung Quốc,..còn ở những quốc gia không phát triển như Việt Nam thì việc sử dụng tiền giấy, vàng đã quá quen thuộc.
Và đa số người dân không am hiểu về những đồng tiền điện tử. Một số nhóm người chưa có đủ kiến thức, chưa biết bitcoin là gì thì lại cho rằng BTC là tiền ảo không đáng tin cậy. Nên họ vẫn còn e dè và lo ngại khi sử dụng tiền bitcoin.

• Không dễ để sử dụng bitcoin

Nếu không có kiến thức về công nghệ và tìm hiểu thực sự về bitcoin thì khó có thể sử dụng cũng như giao dịch nó. Như đã trình bày ở phần trên để sử dụng loại tiền này bạn cần tạo 1 ví bitcoin, và đổi nó sang tiền mặt.
Vì vậy với những người không biết gì về công nghệ thông tin thì cần người có kinh nghiệm chỉ dẫn có thể thực hiện các công việc này.

• Giá bitcoin thường biến động

Cũng giống như dollar, euro, vàng hay thị trường chứng khoán, bitcoin cũng biến động theo thời gian thực.Lúc tăng mạnh, lúc thì giảm mạnh, hầu hết các biến động trên thế giới có ảnh hưởng đến đồng tiền điện tử đều có thể làm cho giá bitcoin biến động.Ví dụ thời điểm mới phát hành bitcoin giá của nói chỉ ở khoảng vài dollar những ở thời điểm hiện tại giá 1 bitcoin đã lên tới hơn $1000.

• Hacker, tội phạm rửa tiền lộng hành:   

Chính vì hình thức giao dịch bitcoin không được kiểm soát nên đã được nhiều nhóm đối tượng tội phạm sử dụng đồng tiền này như một phương thức giao dịch.Hacker cũng có thể tìm và tấn công nhiều sàn bitcoin và đánh cắp. Bên cạnh đó nạn rửa tiền cũng có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Tiền Ảo Bitcoin, là ảo?

Thực ra bitcoin không phải tiền ảo mà là tiền thật hay cách gọi khác là “tiền điện tử”.

Nhiều người mới tìm hiểu hoặc chưa có đủ thông tin hay gọi bitcoin là tiền ảo. Cách gọi này rất dễ gây hiểu lầm cho những người chưa biết gì về nó.

Bởi vì từ “tiền ảo” là để chỉ một cái gì đó không có thực, thường thì tiền ảo được sử dụng trong một cộng đồng nhất định.Ví dụ:Khi bạn nạp tiền vào game thì đó là tiền ảo, nó gần như không quy đổi được ra tiền thật và nếu có thì giá trị rất thấp do hai bên quy định với nhau khi giao dịch. Hơn nữa, cách tạo ra tiền ảo và vận hành nó khác hoàn toàn so với bitcoin.

Ngược lại thì đồng tiền bitcoin có thể đổi ra tiền thật và có giá trị rất lớn. Hơn nữa đồng tiền này được sử dụng rộng rãi, mang tầm cỡ quốc tế. Nó có thể sử dụng để mua nhiều thứ có giá trị như tiền thật.

Tính hợp pháp của bitcoin tại Việt Nam

Không thể phủ nhận sự tiện lợi và nhiều ưu điểm mang lại của BTC. Nhưng việc giao dịch nó cũng tiềm ẩn nhiều rủi.

Tháng 2 năm 2014, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ra thông cáo báo chí trong đó nói rằng:

Mọi hoạt động sử dụng Bitcoin để thanh toán tại Việt Nam sẽ không được pháp luật bảo vệ và thừa nhận, tuy nhiên không vi phạm điều khoản nào trong pháp luật Việt Nam

• Xanh lá: Hợp pháp
• Vàng: Pháp luật không cấm, nhưng cũng không thừa nhận, gây nhiều tranh cãi.
• Hồng: Vẫn gây tranh cãi nhưng không bị cấm trực tiếp.
• Đỏ: Luật pháp dị nghị với BTC

Về mua bán

Nói là như vậy nhưng hiện nay việc trao đổi, mua bán, đào bitcoin vẫn diễn ra phổ biến ở Việt Nam và thậm chí đã có sàn giao dịch trung gian bitcoin đặt trụ sở tại TPHCM.

• Mục đích mua bitcoin thì mỗi người một khác:
• Nhiều người sớm nhận thấy tiềm năng của đồng tiền bitcoin trong tương lai nên đã mua trữ bitcoin
• Một số thì đầu tư kiểu lướt sóng, mua khi giá thấp và trữ để bán ăn chênh lệchTham gia vào các nhóm đào bitcoin, các mạng lưới đầu tư (HYIP)
• Tham gia vào các sàn cho nhận/ ủy thác/ ico…

Có thể tóm gọn lại là tại Việt Nam không ủng hộ việc sử dụng và đầu tư bitcoin. Nhà nước đưa ra lời cảnh báo về rủi ro người dùng có thể gặp phải. Nhưng chưa có điều luật nào cụ thể cho loại tiền này.

Trên thế giới cũng có một số nước tương tự như: Ấn độ, Singapore, Hà Lan, Đan Mạch, Na Uy,..Nhà nước miễn trừ trách nhiệm đối với bitcoin hay bất cứ đồng tiền ảo nào khi người dân sử dụng mà không được kiểm soát bởi ngân hàng.

Bên cạnh đó, cũng có nhiều nước nhận thấy tiềm năng của đồng tiền này và cho phép giao dịch công khai, hợp pháp hóa sử dụng bitcoin trong giao dịch TMĐT điển hình là Mỹ.

Nhưng với xu hướng phát triển của thương mại điện tử, dịch vụ thanh toán online thì số lượng người dùng bitcoin chắc chắn sẽ tăng lên.

Về thanh toán

Theo Nghị định số 101/2012/NĐ-CP ngày 22/11/2012 về “Thanh toán không dùng tiền mặt”. Đồng tiền ảo Bitcoin không được công nhận là một phương tiện thanh toán.

Tại Khoản 6, Điều 6 của nghị định trên về “Các hành vi cấm” cũng quy định nghiêm cấm “sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp”.Tóm lại là sử dụng Bitcoin nói riêng hay tiền ảo nói chung thì sẽ bị sử phạt hành chính. Mức phạt từ 150.000.000 vnđ – 200.000.000 vnđ.

Vì thế những ai có ý định sử dụng Bitcoin để thanh toán cho các dịch vụ tại Việt Nam hiện tại thì không nên nhé!

Thực hư về các trò lừa đảo qua bitcoin

Nếu dạo gần đây bạn đang lang thang trên mạng để tìm hiểu về bitcoin và các thông tin liên quan. Có thể sẽ đọc được trên báo chí, xem TV hay nghe kể từ bạn bè rằng có những trò lừa đảo bitcoin. Vậy thực hư câu chuyện này là như thế nào?

Đầu tiên, mình vẫn muốn nhắc lại một lần nữa: Bitcoin là một loại tiền tệ có giá trị thực. Nói một cách chính xác nhất thì nó là đồng tiền tiền ảo nhưng có giá trị thực. Không có tổ chứng hay cá nhân nào đứng đầu, quản lý, vì vậy nó không có tội.

Nếu bạn search google với từ khóa “Bitcoin lừa đảo” thì sẽ có kha khá bài báo nói về những trường hợp này, cũng giống như việc bạn bị lừa tiền, lừa tài sản.Nhiều nguồn tin còn cho rằng bitcoin có thể là một mô hình lừa đảo đa cấp dạng ponzi. Tuy nhiên, báo cáo từ World Bank (Ngân hàng quốc tế, một tổ chức tài chính quốc tế) năm 2014 kết luận rằng:

Trái với ý kiến của nhiều người, Bitcoin không phải là mô hình lừa đảo Ponzi

Nhưng rất có thể bị kẻ xấu lợi dụng bitcoin cho những hình thức lừa đảo riêng của họ.

Tóm lại

Bitcoin không có lỗi trong bất cứ 1 trường hợp lừa đảo nào.

Có lừa đảo hay không là do chính những người trong cộng đồng sử dụng tạo ra và sử dụng bitcoin như một hình thức lừa đảo.

Và cũng chính vì bitcoin là đồng tiền ảo, nhiều người không có kiến thức, không đủ hiểu biết nên cứ quy ra bitcoin là lừa đảo là không có thật.

Đồng tiền ảo BTC có thể sử dụng để làm gì?

Thời gian những năm 2012, 2013 trên thế giới họ sử dụng đồng bitcoin để mua sắm trực tuyến hay sử dụng các dịch vụ online là chủ yếu.

Tuy nhiên, bắt đầu từ năm 2015 trở lại đây, khá nhiều công ty, doanh nghiệp, cửa hàng đã cho phép sử dụng đồng tiền này để thanh toán online lẫn offline.

Theo một khảo sát năm 2020 thì 36% doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Hoa Kỳ chấp nhận Bitcoin. Một số công ty lớn chấp nhận hình thức thanh toán này có thể kể đến như

• Microsoft
• Expedia
• Wikipedia
• AT&T
• Burger King (Venezuela, Đức)
• KFC (Canada)
• Subway
• Overstock
• Twitch
• Mega.nz
• Amazon (không trực tiếp)
• Làm cách nào để sử dụng BTC

Tìm hiểu kỹ về đồng tiền điện tử này

Tạo một ví để lưu trữ và sử dụng Bitcoin

Mua BTC từ các sàn giao dịch hoặc Bitcoin ATM

Sử dụng tại các nơi chấp nhận thanh toán bằng BTC

Ví Bitcoin là gì?

Có lẽ bạn đang thắc mắc làm sao để gửi bitcoin, gửi bằng cái gì và lưu trữ bitcoin ở đâu?

Thì ví bitcoin chính là câu trả lời, ví bitcoin được sử dụng để lưu trữ, giao dịch bitcoin.

Một số trang uy tín cho phép tạo ví bitcoin như: Blockchain, Coinbase, Jaxx, Atomic, Exodus, Electrum,…Hầu hết các ví lưu trữ bitcoin đều có tính bảo mật cực cao qua nhiều lớp,

Nếu muốn đăng nhập cần phải xác thực qua email và sđt hoặc phải nhập mã bảo mật google authenticator.

Có 2 loại ví bitcoin: ví nóng và ví lạnh

Ví nóng là loại ví mà bạn biết và hay sử dụng hiện nay. Ví dụ như là Atomic, Exodus, Jaxx, Blockchain đều là ví nóng. Mức độ bảo mật của ví nóng cũng rất ổn. Nhưng nếu máy tính hay điện thoại của bạn có virus hay dùng phần mềm crack thì tốt hơn hết bạn hãy cài lại máy để đảm bảo an toàn cho bạn.

Còn với ví lạnh, thì bạn yên tâm hơn về độ bảo mật bởi kể cả khi máy tính bạn nhiễm virus thì hacker cũng khó có thể lấy tài sản tiền điện tử của bạn.

Phân loại Bitcoin trong danh mục tiền tệ

Tiền điện tử là một dạng tiền tệ mà được trao đổi và lưu trữ bằng hệ thống điện toán, thay vì các đồng tiền vật lý như là các đồng xu hay tiền giấy. Theo Ngân hàng Trung ương châu Âu, tiền ảo thường là “tiền điện tử”, mặc dù có một số ngoại lệ như coupon, phiếu mua hàng và thẻ cào điện thoại có kèm theo cả định dạng vật lý.